<h2 style="text-align: center;">Ομιλία πατρός Ιωάννη Καλλή, επί τη αφίξει τμήματος λειψάνου του Αγίου Νεομάρτυρα Γεωργίου του εν Ιωαννίνοις στην Τερσεφάνου</h2>
<h2 style="text-align: right;">(12/01/2005)</h2>
<h4 style="text-align: justify;">Η αγία μεγαλομάρτυς Μαρίνα υποδέχεται σήμερα τον Άγιο νεομάρτυρα Γεώργιο τον εν Ιωαννίνοις.</h4>
<h4 style="text-align: justify;">Η Αγία Μαρίνα μαρτύρησε τον 3ο αι. μ.Χ. σε ηλικία 15 ετών. Προτίμησε να μείνει άσπιλος νύμφη του Χριστού, παρά να αρνηθεί την πίστη της και να νυμφευθεί τον έπαρχο Ολύμβριο.</h4>
<h4 style="text-align: justify;">Ο άγιος νεομάρτυς Γεώργιος μαρτύρησε το 1838 σε ηλικία 30 χρονών, όταν κάποιος φανατικός τούρκος τον συκοφάντησε στο δικαστήριο ότι, ενώ ήταν τούρκος, παντρεύτηκε Χριστιανή γυναίκα. Ο Γεώργιος με θάρρος ομολόγησε ότι Χριστιανός γεννήθηκε, Χριστιανός είναι και Χριστιανός θα πεθάνει και ότι ουδέποτε αρνήθηκε τον Χριστό. Οι Τούρκοι προσπάθησαν με κολακείες στην αρχή και με βασανιστήρια έπειτα να τον αλλαξοπιστήσουν. Ο Γεώργιος, όμως, δεν λύγισε ούτε από τις κολακείες των τυράννων ούτε από την αγάπη της νεαρής του συζύγου, ούτε από τον πόθο για τον νεογέννητο γιο του, ούτε από το άνθος της νεότητάς του.</h4>
<h4 style="text-align: justify;">Αυτός ο απλός και ολιγογράμματος ιπποκόμος κατάλαβε ότι η δοκιμασία και το μαρτύριο ήταν ο δρόμος, που ο Θεός όρισε για αυτόν. Η πίστη του και η ζωή του ως χριστιανού δοκιμάστηκε στο καμίνι του ψυχικού και σωματικού πόνου και αποδείχτηκε γνήσια, σταθερή και ακλόνητη. Τον μαστίγωσαν, του έβαλαν ακίδες από καλάμια στα νύχια των ποδιών και των χεριών, τον έκαιγαν με καυτό λάδι και με λαμπάδες έκαιγαν τα απόκρυφα μέλη του και όλη τη νύχτα μέσα στη φυλακή του έβαζαν μεγάλη πέτρα στο στήθος.</h4>
<h4 style="text-align: justify;">Ο Γεώργιος με τη χάρη του Χριστού υπέφερε με γενναιότητα τα μαρτύρια και τη βαριά πέτρα αισθανόταν ως ελαφρό πάπλωμα. Στις 17 Ιανουαρίου τον απαγχόνισαν έξω από τα τείχη της πόλης. Το σώμα του έμεινε στην αγχόνη τρεις μέρες. Φως ουράνιο σκέπαζε το κεφάλι του μάρτυρα. Την τρίτη μέρα οι χριστιανοί πήραν το σώμα του, το οποίο ήταν μαλακό, ζεστό κι ευλύγιστο σαν ζωντανό. Το πρόσωπό του ήταν ήρεμο και γαλήνιο. Το μετέφεραν στο παρεκκλήσιο της Αγίας Μαρίνας που βρίσκεται στον δεύτερο εξώστη του μητροπολιτικού ναού. Αφού τον σαβάνωσαν, τον μετέφεραν στο μέσο του ναού, όπου εψάλη η νεκρώσιμος ακολουθία παρευρισκομένων των μητροπολιτών Ιωαννίνων, Άρτης, Γρεβενών, του ιερατείου και πλήθους πιστών.</h4>
<h4 style="text-align: justify;">Ο μητροπολίτης Ιωαννίνων, Ιωακείμ, κάλεσε, τότε, τον πρωτοψάλτη του μητροπολιτικού ναού και αγιογράφο Πέτρο Γεωργιάδη και τον πρόσταξε να παρατηρήσει καλά το πρόσωπο του Αγίου και να ζωγραφίσει στη συνέχεια την εικόνα του. Ο πρωτοψάλτης ψηλάφησε τον Άγιο και χωρίς να νίψει τα χέρια του έσπευσε στο σπίτι του, ψηλάφησε με τα δύο του χέρια το σώμα της άρρωστης μητέρας του, η οποία μετά από λίγο θεραπεύτηκε. Σε δεκατρείς μέρες ο πρωτοψάλτης ζωγράφισε την πρώτη εικόνα του μάρτυρα. Ακόμα, μια τουρκάλα άρπαξε την κάλτσα από το πόδι του αγίου και τρέχοντας σε μια άρρωστη ομόθρησκη της θεραπεύτηκε αμέσως. Η σορός του Αγίου ετάφη κοντά στη δυτική πύλη του Ιερού Βήματος. Το μαρτύριο και την ταφή του Γεωργίου ακολούθησαν πολλά άλλα θαύματα που επέβαλαν αμέσως στη συνείδηση των χριστιανών την αγιότητα του νεομάρτυρα και τη φήμη του ως θαυματουργού.</h4>
<h4 style="text-align: justify;">Σήμερα, έχουμε την ευλογία να μεταφέρουμε μικρό τεμάχιο του λειψάνου του νεομάρτυρα Γεωργίου από τα Ιωάννινα, το οποίο θα παραμείνει στον ναό της Αγίας Μαρίνας για ευλογία και αγιασμό των πιστών της Κοινότητας και της πατρίδας μας. Εύχομαι ο νεομάρτυς Γεώργιος να πρεσβεύει για όλους μας, ώστε ο Κύριος να μας δίνει πίστη και να αξιωθούμε και εμείς της χάριτος του Τριαδικού Θεού.</h4>

Ομιλία επί τη αφίξει τμήματος λειψάνου του Αγίου Νεομάρτυρα Γεωργίου του εν Ιωαννίνοις στην Τερσεφάνου

Φῶτα – Ὁλόφωτα

«Ἐπεφάνης σήμερον τῇ οἰκουμένῃ, καὶ τὸ φῶς σου Κύριε, ἐσημειώθη ἐφ᾽ ἡμᾶς, ἐν ἐπιγνώσει ὑμνοῦντας σε. Ἦλθες ἐφάνης τὸ Φῶς τὸ ἀπρόσιτον».
Σήμερον η Αγία μας Εκκλησία εορτάζει τα Άγια Θεοφάνεια, τη Βάπτιση του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος Ιησού Χριστού από τον Ιωάννη τον Πρόδρομο στον Ιορδάνη Ποταμό. Ανήμερα των Θεοφανείων εορτάζουμε τη φανέρωση, στον Κόσμο, της Αγίας Τριάδος. Η σπουδαιότητα της εορτής αυτής φαίνεται και από το γεγονός ότι είναι  η αρχαιότερη Χριστιανική εορτή μετά το Πάσχα. Σύμφωνα με την βιβλική διήγηση, όταν ο Χριστός έγινε 30 ετών και προκειμένου να βγει στον δημόσιο βίο Του, πήγε στην έρημο του Ιορδάνου για να λάβει το τυπικό βάπτισμα της μετανοίας από τον Πρόδρομο. Ο Κύριος θέλοντας να δείξει ως άνθρωπος σεβασμό  στην ανθρώπινη παράδοση δέχτηκε να λάβει το βάπτισμα του Ιωάννη, χωρίς ουσιαστικά να το έχει ανάγκη, διότι ήταν απόλυτα αναμάρτητος.
Μια από τις πολλές μαρτυρίες που γνωρίζουμε είναι τη στιγμή που ο Κύριος μπήκε στα νερά του Ιορδάνου άνοιξαν οι ουρανοί και παρουσιάστηκε αυτοπροσώπως ο Τριαδικός Θεός στα παρεβρισκόμενα πλήθη. Ο Ενανθρωπήσας Λόγος βρισκόταν στα ιορδάνεια νάματα, το Άγιο Πνεύμα κατέβαινε «ωσεί Περιστεράν» (Ματθ. 3ː16) και από τον ανοιγμένο ουρανό ακούστηκε η φωνή του Πατέρα «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ώ ευδόκησα». Αυτό το συγκλονιστικό γεγονός της Θεοφανείας σημαίνει ότι το έργο της σωτηρίας του ανθρώπινου γένους είναι συλλογική απόφαση του Τριαδικού Θεού διά μέσου της Αγίας Τριάδας. Γι’ αυτό οι πιστοί ονόμασαν τη μεγάλη αυτή εορτή “Φώτα” και μάλιστα η αρχαία Εκκλησία πραγματοποιούσε φωτισμούς δηλαδή βαπτίσεις.
Ο ιερός υμνογράφος της μεγάλης εορτής μας προτρέπει: «Δεύτε λάβετε πάντες, Πνεύμα σοφίας, Πνεύμα συνέσεως, Πνεύμα φόβου Θεού του επιφανέντος Χριστού.» (ευχή Μ. Αγιασμού). Ως σημείο δε της αέναης παρουσίας Του και της φανέρωσης Του στον κόσμο, είναι το ανεπανάληπτο γεγονός των Θεοφανείων, το οποίο εορτάζουμε με κάθε λαμπρότητα αυτή τη μεγάλη μέρα. Ας μείνουμε λοιπόν φωτισμένοι και αγιασμένοι μέσα στην ζωή της Εκκλησίας.

«Τοὺς οὐρανοὺς Βάπτισμα τοῦ Χριστοῦ σχίσαν, Τοὺς αὐτὸ μὴ χραίνοντας ἔνδον εἰσάγει. Βάπτισεν ἐν ποταμῷ Χριστὸν Πρόδρομος κατὰ ἕκτην»

<h1>Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Αιώνιος φοιτητής και αιώνιος δάσκαλος του γένους!</h1>
<h2 style="text-align: center;">Στέλιου Κούκου</h2>
 
Στις 3 Ιανουαρίου του 1911 εκοιμήθη ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και “ανεστήθη” ο Μέγα-Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης… Έχουν περάσει 110 χρόνια! Αλλά είναι πάντα παρών ανάμεσά μας και πάντα νέος και ακμαίος!
Κάθε χρόνο, την παραμονή της κοιμήσεώς του, τον ξενυχτάμε για το αγγέλιασμά του, την αγωνία του θανάτου του. Κάποιοι θα έλεγαν, ίσως, και την προσδοκία του θανάτου του από τον ίδιο, αφού τυραννίστηκε μέσα στην στέρηση όσο ζούσε. Είναι δύσκολο, όμως, για έναν δημιουργό να πιστέψουμε πως δεν είχε ακόμη κατά νουν να σκαρώσει και πολλά άλλα έργα! Θα πρέπει, επίσης, να προσθέσουμε πως για ένα καλλιτέχνη η περιουσία, το βιος του και ο πλούτος του είναι το έργο του.
Σήμερα, λοιπόν, συμπληρώνονται 110 χρόνια από την κοίμησή του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη και ουσιαστικά αυτό αποτελεί μια μεγάλη γιορτή για όλους και ιδιαίτερα τον ελληνικό πολιτισμό. Δεν ξέρω πόσο επίσημα θα εορταστεί η επέτειος αυτή… Το σίγουρο, πάντως, είναι ότι οι εραστές του έργου θα την τιμήσουν καθώς της πρέπει.
Άλλωστε η σημασία του έργου δεν κλείνεται στα “στενά” όρια της λογοτεχνίας και της ποιητικής του ευαισθησίας. Ήταν ο ίδιος ένας έκτακτος δοκιμιογράφος και μάλιστα σε συνδυασμό με τα πεζογραφικά του έργα. Μέσα στα ίδια του τα διηγήματά, τις νουβέλες και τα μυθιστορήματα που έγραψε, βρίσκει τον τρόπο για να μιλήσει για την νεοελληνική ζωή. Και, ιδιαίτερα, τον τρόπο ζωής στην πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους που δημιούργησε η Επανάσταση του 1821. Όπως γνωρίζουν, μάλιστα, οι αναγνώστες του ο σκιαθίτης αγαθός γίγαντας δεν χαρίζεται σε κανέναν! Η φτώχεια και οι στερήσεις του δεν του κλείνουν το στόμα! Έτσι, ο λόγος του δημιουργεί αντιδράσεις και γι’ αυτό ο ίδιος επανέρχεται ξανά για να τους απαντήσει! Και πάλιν μέσα από τα διηγήματα και τις νουβέλες του, για να ξεκαθαρίσει τις θέσεις του και να τους βάλει κι αυτούς στην δική τους θέση.
Το φτωχό παιδί από την Σκιάθο που έγινε πατέρας και αποκούμπι του γένους σε περίοδο ελευθερίας! Και μάλιστα μέχρι σήμερα! Αρκεί να θυμηθούμε την φράση του Οδυσσέα Ελύτη: «Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδερφοί, / Όπου και να θολώνει ο νους σας, / μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό / και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη»!
Δεν είμαι από αυτούς που χαρακτηρίζουν τον Παπαδιαμάντη ως τον άγιο των Γραμμάτων μας και κοσμοκαλόγερο· και ας είναι! Και αγίους των γραμμάτων μας έχουμε και κοσμοκαλόγερους πλήθος, επίσης! Αλλά και πάλιν δεν θα το κρίνω εγώ! Δεν θα πρέπει ελαφρά τη καρδία να τον χαρακτηρίζουμε ως άγιο, γιατί μετά μας ξαφνιάζουν και οι κάποιες ανθρώπινές του αδυναμίες με τις οποίες και πορεύτηκε στη ζωή του! Τα της αγιότητας είναι άλλης τάξεως πράγματα! Κανένας, όμως, δεν αμφισβητεί πως ήταν ένας άνθρωπος της Εκκλησίας, και μάλιστα ψάλτης, και μέσα και από αυτήν την μεγάλη παιδεία προερχόταν το πνεύμα των περισσοτέρων έργων του! Άλλωστε, αυτή ήταν η παιδεία και η κουλτούρα ολοκλήρου του ελληνικού λαού! Και γι’ αυτό φαίνεται, ακόμη, εγγίζει και παρηγορεί τον κόσμο.
Και γι’ αυτό, λοιπόν, πρόκειται για τον Μεγα-Αλέξανδρο του νεοελληνικού μας βίου! Αυτός βρίσκεται ανάμεσα στον Μακρυγιάννη -με τα φοβερά του γραπτά- και τον Νίκο Γαβριήλ Πεντζίκη, και πολλούς άλλους ενδιάμεσα βεβαίως, που συνθέτουν την εθνική μας ευαισθησία, ιδιαιτερότητα και αυτογνωσία, μέσα από τον γραπτό λόγο. Και όλα αυτά δεν εξαντλούνται στην ποίηση, την πεζογραφία, την δοκιμιογραφία, αλλά βλέπεις τους ίδιους καημούς, της Ρωμηοσύνης, να αναπτύσσονται και στην μουσική, την ευρύτερη φιλολογία, στην ιστοριογραφία, την θεολογία…
Τα θαύματα, λοιπόν, του Παπαδιαμάντη είναι συγγραφικά, λογοτεχνικά! Εκεί βρίσκονται οι ιδιαίτεροι του καημοί! Και η συγγραφική προσφορά στα γράμματα μας και την ελληνική τέχνη αποτελεί μια σύναξη και σύνοψη βιωμάτων, σε συνδυασμό με μια ξεχωριστή προσωπική ποιητική κατάθεση ψυχής.
Μας φτάνει λοιπόν μας περισσεύει ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης ο ποιητής της ελληνικής πεζογραφίας. Άλλο παραδοξολόγημα και αυτό αλλά έτσι είναι: Ο ποιητής της πεζογραφίας!
Ο αιώνιος φοιτητής της Φιλοσοφικής Σχολής της Αθήνας και συνάμα πλέον, και εσαεί, ένα αιώνιο μάθημα για τους φοιτητές της! Όπως, και όλων των άλλων σχολών στις οποίες διδάσκονται νεοελληνικές σπουδές! Στην ουσία ένας καθηγητής, κοσμήτορας, πρύτανης και υπουργός (υπηρέτης) των ελληνικών γραμμάτων και της αισθητικής μας!
Αιωνία του η μνήμη!
Πηγή: Ιστολόγιο Πεμπουσίας, 03/01/2021

Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης: Αιώνιος φοιτητής και αιώνιος δάσκαλος του γένους!

<h1 style="text-align: center;">Γιάννης ὁ Βλογημένος !</h1>
<h2 style="text-align: center;">Φώτη Κόντογλου</h2>
O Ἅγιος Βασίλης, σὰν περάσανε τὰ Χριστούγεννα, πῆρε τὸ ραβδί του καὶ γύρισε σ᾿ ὅλα τὰ χωριά, νὰ δεῖ ποιὸς θὰ τόνε γιορτάσει μὲ καθαρὴ καρδιά. Πέρασε ἀπὸ λογιῶν-λογιῶν πολιτεῖες κι ἀπὸ κεφαλοχώρια, μὰ σ᾿ ὅποια πόρτα κι ἂν χτύπησε δὲν τ᾿ ἀνοίξανε, ἐπειδὴ τὸν πήρανε γιὰ διακονιάρη. Κ᾿ ἔφευγε πικραμένος, γιατὶ ὁ ἴδιος δὲν εἶχε ἀνάγκη ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους, μὰ ἔνοιωθε τὸ πόσο θὰ πονοῦσε ἡ καρδιὰ κανενὸς φτωχοῦ ἀπὸ τὴν ἀπονιὰ ποὺ τοῦ δείξανε κεῖνοι οἱ ἄνθρωποι.
Μιὰ μέρα ἔφευγε ἀπὸ ἕνα τέτοιο ἄσπλαχνο χωριό, καὶ πέρασε ἀπὸ τὸ νεκροταφεῖο, κ᾿ εἶδε τὰ κιβούρια πὼς ἤτανε ρημαγμένα, οἱ ταφόπετρες σπασμένες κι ἀναποδογυρισμένες, καὶ τὰ νιόσκαφτα μνήματα εἴτανε σκαλισμένα ἀπὸ τὰ τσακάλια. Σὰν ἅγιος ποὺ εἴτανε ἄκουσε πὼς μιλούσανε οἱ πεθαμένοι καὶ λέγανε: «Τὸν καιρὸ ποὺ εἴμαστε στὸν ἀπάνω κόσμο, δουλέψαμε, βασανιστήκαμε, κι ἀφήσαμε πίσω μας παιδιὰ κ᾿ ἐγγόνια νὰ μᾶς ἀνάβουνε κανένα κερί, νὰ μᾶς καίγουνε λίγο λιβάνι μὰ δὲν βλέπουμε τίποτα, μήτε παπᾶ στὸ κεφάλι μας νὰ μᾶς διαβάσει παραστάσιμο, μήτε κόλλυβα, παρὰ σὰν νὰ μὴν ἀφήσαμε πίσω μας κανέναν». Κι ὁ ἅγιος Βασίλης πάλι στενοχωρήθηκε κ᾿ εἶπε: «Τοῦτοι οἱ χωριάτες οὔτε σὲ ζωντανὸ δὲ δίνουνε βοήθεια, οὔτε σὲ πεθαμένον», καὶ βγῆκε ἀπὸ τὸ νεκροταφεῖο, καὶ περπατοῦσε ὁλομόναχος μέσα στὰ παγωμένα χιόνια.
***
Παραμονὴ τῆς πρωτοχρονιᾶς ἔφταξε σὲ κάτι χωριὰ ποὺ εἴτανε τὰ πιὸ φτωχὰ ἀνάμεσα στὰ φτωχοχώρια, στὰ μέρη τῆς Ἑλλάδας. Ὁ παγωμένος ἀγέρας βογκοῦσε ἀνάμεσα στὰ χαμόδεντρα καὶ στὰ βράχια, ψυχὴ ζωντανὴ δὲν φαινότανε, νύχτα πίσσα! Εἶδε μπροστά του μιὰ ραχούλα, κι ἀπὸ κάτω της εἴτανε μιὰ στρούγκα τρυπωμένη. Ὁ ἅγιος Βασίλης μπῆκε στὴ στάνη καὶ χτύπησε μὲ τὸ ραβδί του τὴν πόρτα τῆς καλύβας καὶ φώναξε: «Ἐλεῆστε με, τὸν φτωχό, γιὰ τὴν ψυχὴ τῶν ἀποθαμένων σας κι ὁ Χριστός μας διακόνεψε σὲ τοῦτον τὸν κόσμο!». Τὰ σκυλιὰ ξυπνήσανε καὶ χυθήκανε ἀπάνω του, μὰ σὰν πήγανε κοντά του καὶ τὸν μυριστήκανε, πιάσανε καὶ κουνούσανε τὶς οὐρές τους καὶ πλαγιάζανε στὰ ποδάρια του καὶ γρούζανε παρακαλεστικὰ καὶ χαρούμενα. Ἀπάνω σ᾿ αὐτά, ἄνοιξε ἡ πόρτα καὶ βγῆκε ἕνας τσοπάνης, ὡς εἰκοσιπέντε χρονῶν παλληκάρι, μὲ μαῦρα στριφτὰ γένεια, ὁ Γιάννης ὁ Μπαρμπάκος, ἄνθρωπος ἀθῶος κι ἀπελέκητος, προβατάνθρωπος, καὶ πρὶν νὰ καλοϊδεῖ ποιὸς χτύπησε, εἶπε: «Ἔλα, ἔλα μέσα. Καλὴ μέρα, καλὴ χρονιά!».
Μέσα στὸ καλύβι ἔφεγγε ἕνα λυχνάρι, κρεμασμένο ἀπὸ πάνω ἀπὸ μία κούνια, ποὺ εἴτανε δεμένη σὲ δυὸ παλούκια. Δίπλα στὸ τζάκι εἴτανε τὰ στρωσίδια τους καὶ κοιμότανε ἡ γυναίκα τοῦ Γιάννη. αὐτός, σὰν ἐμπῆκε μέσα ὁ ἅγιος Βασίλης, κ᾿ εἶδε πὼς εἴτανε γέρος σεβάσμιος, πῆρε τὸ χέρι του καὶ τ᾿ ἀνεσπάσθηκε κ᾿ εἶπε: «Νά ῾χω τὴν εὐχή σου, γέροντα», καὶ τό ῾λεγε σὰν νὰ τὸν γνώριζε κι ἀπὸ πρωτύτερα, σὰ νά ῾τανε πατέρας του. Καὶ κεῖνος τοῦ εἶπε: «Βλογημένος νά ῾σαι, ἐσὺ κι ὅλο τὸ σπιτικό σου, καὶ τὰ πρόβατά σου ἡ εἰρήνη τοῦ Θεοῦ νά ῾ναι ἀπάνω σας!». Σηκώθηκε κ᾿ ἡ γυναίκα καὶ πῆγε καὶ προσκύνησε καὶ κείνη τὸν γέροντα καὶ φίλησε τὸ χέρι του καὶ τὴ βλόγησε. Κι ὁ ἅγιος Βασίλης εἴτανε σὰν καλόγερος ζητιάνος, μὲ μιὰ σκούφια παλιὰ στὸ κεφάλί του, καὶ τὰ ράσα του εἴτανε τριμμένα καὶ μπαλωμένα καὶ τὰ τσαρούχια του τρύπια, κ᾿ εἶχε κ᾿ ἕνα παλιοτάγαρο ἀδειανό. Ὁ Γιάννης ὁ Βλογημένος ἔβαλε ξύλα στὸ τζάκι. Καὶ παρευθύς, φεγγοβόλησε τὸ καλύβι καὶ φάνηκε σὰν παλάτι. Καὶ φανήκανε τὰ δοκάρια, σὰ νά ῾τανε μαλαμοκαπνισμένα, κ᾿ οἱ πητιὲς ποὺ εἴτανε κρεμασμένες φανήκανε σὰν καντήλια, κ᾿ οἱ καρδάρες καὶ τὰ τυροβόλια καὶ τ᾿ ἄλλα τὰ σύνεργα ποὺ τυροκομοῦσε ὁ Γιάννης, γινήκανε σὰν ἀσημένια, καὶ σὰν πλουμισμένα μὲ διαμαντόπετρες φανήκανε, καὶ τ᾿ ἄλλα, τὰ φτωχὰ τὰ πράγματα πού ῾χε μέσα στὸ καλύβι του ὁ Γιάννης ὁ Βλογημένος. Καὶ τὰ ξύλα ποὺ καιγόντανε στὸ τζάκι τρίζανε καὶ λαλούσανε σὰν τὰ πουλιὰ ποὺ λαλοῦνε στὸν παράδεισο, καὶ βγάζανε κάποια εὐωδιὰ πάντερπνη. Τὸν ἅγιο Βασίλη τὸν βάλανε κ᾿ ἔκατσε κοντὰ στὴ φωτιὰ κ᾿ ἡ γυναίκα τοῦ ῾θεσε μαξιλάρια νὰ ἀκουμπήσει. Κι ὁ γέροντας ξεπέρασε τὸ ταγάρι του ἀπὸ τὸ λαιμό του καὶ τό ῾βαλε κοντά του, κ᾿ ἔβγαλε καὶ τὸ παλιόρασό του κι ἀπόμεινε μὲ τὸ ζωστικό του.
Κι ὁ Γιάννης ὁ Βλογημένος πῆγε κι ἄρμεξε τὰ πρόβατα μαζὶ μὲ τὸν παραγυιό του, κ᾿ ἔβαλε μέσα στὴν κοφινέδα τὰ νιογέννητα τ᾿ ἀρνιά, κι ὕστερα χώρισε τὶς ἑτοιμόγεννες προβατίνες καὶ τὶς κράτησε στὸ μαντρί, κι ὁ παραγυιὸς τά ῾βγαλε τ᾿ ἄλλα στὴ βοσκή. Λιγοστὰ εἴτανε τὰ ζωντανά του, φτωχὸς εἴτανε ὁ Γιάννης, μὰ εἴτανε Βλογημένος. Κ᾿ εἶχε μία χαρὰ μεγάλη, σὲ κάθε ὥρα, μέρα καὶ νύχτα, γιατὶ εἴτανε καλὸς ἄνθρωπος κ᾿ εἶχε καὶ καλὴ γυναίκα, κι ὅποιος λάχαινε νὰ περάσει ἀπὸ τὴν καλύβα τους, σὰν νά ῾τανε ἀδελφός τους, τὸν περιποιόντανε. Γιὰ τοῦτο κι ὁ ἅγιος Βασίλης κόνεψε στὸ σπίτι τους, καὶ κάθησε μέσα, σὰ νά ῾τανε δικό του σπίτι, καὶ βλογηθήκανε τὰ θεμέλιά του. Κείνη τὴ νύχτα τὸν περιμένανε ὅλες οἱ πολιτεῖες καὶ τὰ χωριὰ τῆς Οἰκουμένης, οἱ ἀρχόντοι, οἱ δεσποτάδες κ᾿ οἱ ἐπίσημοι ἀνθρῶποι μὰ ἐκεῖνος δὲν πῆγε σὲ κανέναν, παρὰ πῆγε καὶ κόνεψε στὸ καλύβι τοῦ Γιάννη τοῦ Βλογημένου.
***
Τὸ λοιπόν, σὰν σκαρίσανε τὰ πρόβατα, μπῆκε μέσα ὁ Γιάννης καὶ λέγει στὸν ἅγιο: «Γέροντα, ἔχω χαρὰ μεγάλη. Θέλω νὰ μᾶς διαβάσεις τὰ γράμματα τ᾿ Ἅη-Βασίλη. Ἐγὼ εἶμαι ἄνθρωπος ἀγράμματος, μὰ ἀγαπῶ τὰ γράμματα τῆς θρησκείας μας. Ἔχω καὶ μία φυλλάδα ἀπὸ ἕναν γούμενο ἁγιονορίτη, κι ὅποτε τύχει νὰ περάσει κανένας γραμματιζούμενος, τὸν βάζω καὶ μοῦ διαβάζει ἀπὸ μέσα τὴν φυλλάδα, γιατὶ δὲν ἔχουμε κοντά μας ἐκκλησία».
Ἔπιασε καὶ θαμπόφεγγε κατὰ τὸ μέρος τῆς ἀνατολῆς. Ὁ ἅγιος Βασίλης σηκώθηκε καὶ στάθηκε κατὰ τὴν ἀνατολὴ κ᾿ ἔκανε τὸ σταυρό του, ὕστερα ἔσκυψε καὶ πῆρε μία φυλλάδα ἀπὸ τὸ ταγάρι του, κ᾿ εἶπε: «Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν πάντοτε,νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰώνας τῶν αἰώνων». Κι ὁ Γιάννης ὁ Βλογημένος πῆγε καὶ στάθηκε ἀπὸ πίσω του, κ᾿ ἡ γυναίκα βύζαξε τὸ μωρὸ καὶ πῆγε καὶ κείνη καὶ στάθηκε κοντά του, μὲ σταυρωμένα χέρια. Κι ὁ ἅγιος Βασίλης εἶπε τὸ «Θεὸς Κύριος» καὶ τ᾿ ἀπολυτίκιο τῆς Περιτομῆς «Μορφὴν ἀναλλοιώτως ἀνθρωπίνην προσέλαβες», δίχως νὰ πεῖ καὶ τὸ δικό του τὸ ἀπολυτίκιο ποὺ λέγει «Εἰς πάσαν τὴν γῆν ἐξῆλθεν ὁ φθόγγος σου». Ἡ φωνή του εἴτανε γλυκειὰ καὶ ταπεινή, κι ὁ Γιάννης κ᾿ ἡ γυναίκα του νοιώθανε μεγάλη κατάνυξη, κι ἂς μὴν καταλαβαίνανε τὰ γράμματα. Κ᾿ εἶπε ὁ ἅγιος Βασίλης ὅλον τὸν Ὄρθρο καὶ τὸν Κανόνα τῆς Ἑορτῆς: «Δεῦτε λαοί, ᾄσωμεν ἄσμα Χριστῷ τῷ Θεῷ, χωρὶς νὰ πεῖ τὸ δικό του τὸν Κανόνα, ποὺ λέγει «Σοῦ τὴν φωνὴν ἔδει παρεῖναι, Βασίλειε». Κ᾿ ὕστερα εἶπε ὅλη τὴ λειτουργία κ᾿ ἔκανε ἀπόλυση καὶ τοὺς βλόγησε.
Καὶ σὰν καθήσανε στὸ τραπέζι καὶ φάγανε κι ἀποφάγανε, ἔφερε ἡ γυναίκα τὴ βασιλόπητα καὶ τὴν ἔβαλε ἀπάνω στὸ σοφρᾶ. Κι ὁ ἅγιος Βασίλης πῆρε τὸ μαχαίρι καὶ σταύρωσε τὴ βασιλόπητα, κ᾿ εἶπε: «Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος κ᾿ ἔκοψε τὸ πρῶτο τὸ κομμάτι κ᾿ εἶπε «τοῦ Χριστοῦ» κ᾿ ὕστερα εἶπε «τῆς Παναγίας», κ᾿ ὕστερα εἶπε «τοῦ νοικοκύρη Γιάννη τοῦ Βλογημένου». Τοῦ λέγει ὁ Γιάννης: «Γέροντα, ξέχασες τὸν ἅη-Βασίλη!». Τοῦ λέγει ὁ ἅγιος: «Ναί, καλά! κ᾿ ὕστερα λέγει: «Τοῦ δούλου τοῦ Θεοῦ Βασιλείου». Κ᾿ ὕστερα λέγει πάλι: «Τοῦ νοικοκύρη», «τῆς νοικοκυρᾶς», «τοῦ παιδιοῦ», «τοῦ παραγυιοῦ», «τῶν ζωντανῶν», «τῶν φτωχῶν». Τότε λέγει στὸν ἅγιο ὁ Γιάννης ὁ Βλογημένος: «Γέροντα, γιατί δὲν ἔκοψες γιὰ τὴν ἁγιωσύνη σου; Τοῦ λέγει ὁ ἅγιος: «Ἔκοψα, Βλογημένε!» μά, ὁ Γιάννης δὲν κατάλαβε τίποτα, ὁ μακάριος. Κ᾿ ὕστερα, σηκώθηκε ὄρθιος ὁ ἅγιος Βασίλειος κ᾿ εἶπε τὴν εὐχή του: «Κύριε ὁ Θεός μου, οἶδα ὅτι οὐκ εἰμὶ ἄξιος, οὐδὲ ἱκανός, ἵνα ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς τοῦ οἴκου τῆς ψυχῆς μου».
Κ᾿ εἶπε ὁ Γιάννης ὁ Βλογημένος: «Πές μου, γέροντα, ποῦ ξέρεις τὰ γράμματα, σὲ ποιὰ παλάτια ἄραγες πῆγε σὰν ἀπόψε ὁ ἅγιος Βασίλης; οἱ ἀρχόντοι κ᾿ οἱ βασιληάδες τί ἁμαρτίες νά ῾χουνε; Ἐμεῖς οἱ φτωχοὶ εἴμαστε ἁμαρτωλοί, ἐπειδὴς ἡ φτώχεια μᾶς κάνει νὰ κολαζόμαστε». Κι ὁ ἅγιος Βασίλης δάκρυσε κ᾿ εἶπε πάλι τὴν εὐχή, ἀλλοιώτικα: «Κύριε, ὁ Θεός μου, οἶδα ὅτι ὁ δοῦλος σου Ἰωάννης ὁ ἁπλοῦς ἐστὶν ἄξιος καὶ ἱκανὸς ἵνα ὑπὸ τὴν στέγην του εἰσέλθῃς. Ὅτι νήπιος ὑπάρχει καὶ τὰ μυστήριά Σου τοῖς νηπίοις ἀποκαλύπτεται». Καὶ πάλι δὲν κατάλαβε τίποτα ὁ Γιάννης ὁ μακάριος, ὁ Γιάννης ὁ Βλογημένος...

Γιάννης ὁ Βλογημένος

<h1 style="text-align: center;">Χριστούγεννα στον ύπνον μου</h1>
<h2 style="text-align: center;">διήγημα του Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη</h2>
 
....Και έκλεισα τους οφθαλμούς μου. Ούτε να βλέπω, ούτε ν’ ακούω, από τα σύγχρονα παράδοξα. Ανέμενον δε, ως πάντοτε μετά τοιαύτα θεάματα, φοβερόν όνειρον με νεκροκράββατα και νεκρούς και δαίμονας.
***
Και είδον όνειρον τωόντι μετ’ ολίγον.
Νεκρωθείς από της συγχρόνου γενεάς, ανέζησα εις άλλους, παλαιούς χρόνους, χρόνους ποθεινούς, χρόνους γλυκείς, αλησμονήτους χρόνους, της παιδικής μου ηλικίας τους χρυσούς καιρούς.
Και ήμην παιδίον. Εκεί επάνω εις ένα μικρό-μικρό νησάκι. Νησάκι κατάφυτον, σκιερόν νησάκι, νησάκι εύμορφον. Και τώρα ακόμη, θαρρώ πως δεν υπάρχει άλλο ευμορφότερον. Μακρόθεν, φαίνεται σαν ψεύτικο. Σαν θαλασσογραφία. Από κοντά, φαίνεται σαν αληθινό. Σαν ζωντανό. Νησάκι με ψυχήν, με πνοήν, με μάτια, με στόμα νησάκι. Όποιος είναι επάνω, θαρρεί πώς είναι εις τον Παράδεισον. Με τα άλση του, με τα ποταμάκια του, με τας λίμνας του, με της βρυσίτσες του, με τα λιμανάκια του, με τις αμμουδιές του. Και καταμεσής, μέσα εις μίαν γραφικήν, εύμορφον φάραγγα, το δένδρον του γινώσκειν καλόν και πονηρόν. Ένα ωραίο Μοναστηράκι. Ούτε εφημερίδας εδιάβαζα. Ούτε ψήφον είχα. Ούτε από μεταρρυθμίσεις εννοούσα τίποτε, ούτε από ανακαινίσεις. Ήμουν παιδίον.
Παραμονή των Χριστουγέννων τάχα. Σαράντα ημέρας οι άνθρωποι ενήστευον. Η καλύβη, η χρησιμεύουσα ως κρεοπωλείον, είχε καταληφθή υπό τινος ναυπηγού, όστις υπ’ αυτήν εσκάρωσε πλοιάριον. Την παραμονήν το έρριψεν εις την θάλασσαν μ’ ευχάς κι ευλογίας, και ο κρεοπώλης κατέλαβε πάλιν την καλύβην, ακολουθούμενος από χοίρους, τράγους και αμνούς, όλα προς σφαγήν διά τα Χριστούγεννα.
Οι εύμορφες νησιώτισσες και οι νησωτοπούλες πλύνουν, ασπρίζουν, τακτοποιούν, σαρώνουν του χωριδίου τους οικίσκους. Λάμπουν τα χιόνια στα βουνά της Ευβοίας τ’ αντικρυνά. Οι ψαροπούλες έρχονται η μια κοντά στην άλλην. Αράζουν. Ησυχάζουν. Θ’ αναπαυθούν. Θα κοιμηθούν. Οι χωρικοί, χαρούμενοι, εμβαίνουν εις την κώμην, να ξεκουρασθούν, να ξυρισθούν, να λουσθούν. Οι ψαράδες άπλωσαν τα δίκτυά των, να στεγνώσουν, και οι γεωργοί έστησαν τα άροτρα προ της αυλείου, ως τρόπαια χαρμόσυνα της εργασίας, της αληθούς εργασίας, ήτις πάντοτε θα ζη, και αιωνίως θα ζη και θα βασιλεύη. Η μόνη υπό Θεού ευλογημένη εργασία. Ο γέρων εκείνος γεωργός, ο τόσον φαιδρός επί του οναρίου του, μαζί με το άροτρόν του, δίπλα του, σαν να προηγήται θριάμβου, τροπαιοφόρος, έχει από την Λαμπρήν να εισέλθη εις την κώμην. Κι εισέρχεται τώρα, επί του οναρίου του φαιδρός, με το άροτρόν του, διά να εορτάση τα Χριστούγεννα, εν τω γενεθλίω του οίκω. Όλοι συνάζοντ’ ενωρίς. Ενωρίς θα κοιμηθούν, διότι ενωρίς — όρθρου βαθέος — θα μεταβώσιν εις τον ναόν, να εκκλησιασθώσι, να εορτάσουν, να μεταλάβουν.
Την νύκτα, με το φαναράκι, ετραγούδησα τα Χριστούγεννα εις του πάππου μου του γέροντος, του ασπρογένη του Παπαλέξανδρου. Μου έδωσε δύο εικοσιπενταράκια.
— Δεν είχε, μάννα, κανένα σφάντζικο; Παρεπονέθην έπειτα.
— Του τα πήρε ο γάτος, παιδί μου! Μου απήντησε η καλή μου μαννούλα.
Και το επίστευσα.
Ω αθωότης, αθώα αθωότης! Τι είσαι λοιπόν και χάνεσαι; Χιών είσαι και λυώνεις, καπνός και διαλύεσαι, αράχνη και σε διασπά ο άνεμος;
Την νύκτα ήλθαν εις τα σπίτι μας δύο ηλικιωμένοι, με τα βιολιά, και ετραγούδησαν τα Χριστούγεννα. Η μητέρα έφερε δύο μεγάλα χριστόψωμα και μίαν προσφοράν διά την λειτουργίαν· και αργά-αργά παρεσκεύαζε παχείαν όρνιθα, διά το εωθινόν πρόγευμα. Ο πατέρας μου έφερε καινούργιο φορεματάκι, εύμορφον, κι εκοιμήθην μαζί μ’ αυτό στην αγκαλιά μου. Ο καημένος ο πατέρας μου!
Εις τον πρώτον ακουσθέντα του κώδωνος της εκκλησίας ήχον επετάχθην. Όλοι οι κάτοικοι καθαροί, ειρηνικοί, φαιδροί συνήχθησαν εις την εκκλησίαν. Τι τάξις! τι ευπρέπεια! τι κοσμιότης!
Ο ένας εφημέριος, υψηλός, στερεός, με τα χρυσά του άμφια και την χρυσήν του στόφαν, ο γερο-Παπανικόλας ο θείος μου, οπού εις τας μεγάλας εορτάς άλλαζεν όχι μόνον τα ράσα του, αλλά και την φωνήν του και όλην την παράστασίν του εν γένει, ωμοίαζε με τον αρχιστράτηγον Μιχαήλ. Ο άλλος, κοντότερος, σεμνότερος, με το αρχαίον μωραΐτικον φαιλόνιον, του Γενάρχου μας κληρονομίαν ευσεβή, ο φιλοπαίγμων και γλυκύτατος γέρο-Παπαδιαμάντης ο αλησμόνητος και πολυσέβαστός μου ιερεύς εκείνος οπού τόσον με αγαπούσε, και τόσον τον εσεβόμην, με τον οποίον έκαμνα κατόπιν όλας τας θρησκευτικάς μου εκδρομάς, ωμοίαζε τον αρχάγγελον Γαβριήλ. Πώς να μη υπάρξη σεμνότης και ευπρέπεια, εις εκείνον τον ναΐσκον, αφού η θρησκευτική πομπή διευθύνετο από δύο τοιούτους αρχαγγέλους!
Αι γυναίκες επάνω εις τον γυναικωνίτην, χρυσοστόλιστοι, λάμπουσαι, όπισθεν από τα δρύφακτα, ως χρυσές τρέμουζες, αναδίδουσαι διακεκομμένας λαμπηδόνας, εν γραμμή μακρά, ως χρυσολάμπει, την νύκτα με την πανσέληνον, το διασχιζόμενον υπό ταχείας λέμβου κύμα, εν ηρεμαίω πόντω. Οι άνδρες με τα καλύτερά των ενδύματα, τιμώντες την ημέραν· ζώναι χρυσαί, ζώναι μεταξωταί, κεντητά γελέκια, κατάλευκοι χιτώνες μεταξωτά μανδήλια, τσόχινα επανωφόρια, πολύτιμοι ρωσσικαί γούναι, υποδήματα υψηλά του Ταϊγανίου. Τα παιδιά στολισμένα, σεμνά, αθώα, ησύχια, διά της σιωπής των δεικνύοντα το έν προς το άλλο το νέον του φόρεμα, εν υπερηφανεία. Τα φώτα τα εκλάμποντα εν μαρμαρυγαίς θαμβωτικαίς, ο καπνός του θυμιάματος, η ευωδία η άρρητος, η γλυκύτης της τελετής, η μεγαλειότης των ιερέων, αι κατάφορτοι εκ των αφιερωμάτων πανάρχαιοι εικόνες, εκείνος ο Παντοκράτωρ του Πανσελήνου ο υπερθαύμαστος, προσέδιδον εις την εορτήν μυστηριώδη γοητείαν.
Το σπίτι μας είναι εις την ακροθαλασσιάν. Ένα αρχαίον, των ιδρυτών του χωρίου, σπίτι. Και όταν εγύρισα από την εκκλησίαν έως ου ετοιμασθή ο εωθινός των Χριστουγέννων ζωμός, έβλεπον από του εξώστου τους Υδραίους σπογγαλιείς, οίτινες παρά τας μιλτοπαρείους αλιάδας των, ανειλκυσμένας έξω, ανάψαντες πυράς, ητοίμαζον το πρόγευμα το Χριστουγεννιάτικον, υπό τον έναστρον ουρανόν, όστις ηπλούτο άνω γαλήνιος και γλυκύς, ως παγκοσμίου όροφος θεάτρου, κεντητός, χρυσοκέντητος, αργυροκέντητος, αστροκέντητος, ασπροκέντητος, ενώ από του χθαμαλού λόφου, πέραν εχάραζε πλέον η Ανατολή και ηπλούτο υπό μαλακών χειρών νυμφών αοράτων, ρόδινον, πορφυρόχρουν παραπέτασμα, η εωθινή εύμορφος σημαία της εξημερωνούσης πλέον πανηγύρεως.
— Ο Καλλικάντζαρος!
Φωνάζει αίφνης ο γέρων πατήρ, όταν με χαράν επηγαίναμεν να καθίσωμεν εις την τράπεζαν, παρά την λάμπουσαν, την θερμαίνουσαν, την ασπρισμένην εστίαν μας, το ιερόν και γλυκύ του χειμώνος ενδιαίτημα.
Η φωνή αύτη μ’ εξήγειρε του ύπνου. Το όνειρόν μου έπαυσε.
***
Διότι συγχρόνως εισήρχετο εις του κυρ-Στρατή την τραπεζαρίαν ο εφημέριος του νεκροταφείου, κρατών φανάριον εις την μίαν χείρα και χιλιάρικην εις την άλλην.
— Σας ανεκάλυψα τέλος πάντων! Έτσι κρυφά λοιπόν;
Έτριβα επί ώραν τους οφθαλμούς μου. Πρώτην φοράν μετά τας πενθίμους συγκινήσεις έβλεπον τόσον φαιδρόν, τόσον γλυκύ, τόσον επιθυμητόν όνειρον, το οποίον μου έφερε γαλήνην και θάρρος εις την καρδίαν. Ήτο τόσον θερμόν το όνειρόν μου το αλησμόνητον, ώστε μου εθέρμανε, ψυχήν και σώμα. Δεν ήμουν πλέον εγώ ο ανεόρταστος, ο αλειτούργητος, ο αφωρισμένος. Εώρτασα τα τρυφερώτατα Χριστούγεννα με τόσα πρόσωπα, τα οποία δεν υπάρχουν πλέον. Χωρίς άλλο ήτο όνειρον εξ ουρανών διά την εις τα έθιμα της πατρίδος μου πίστιν ατίμητος αμοιβή. Συμμετέσχον τότε, χαίρων της χαράς του φιλικού δείπνου.
Ο Παπά-Γιάννης ο εφημέριος του Νεκροταφείου με το θάρρος οπού είχε της γνωριμίας, έλαβε πάραυτα θέσιν παρά την τράπεζαν, και ανέζησε πάραυτα πότος εκπνέων.
— Χριστός γεννάται, εκραύγασεν ο ιερεύς όλος χαρά· και εγέλα όλος. Τα μάτια του, αι παρειαί του, το στόμα του· και ιδίως η ουλή του δεξιού του χείλους.
Και επειδή νέα διάθεσις ψαλμωδίας ανεφάνη ζωηροτέρα της πρώτης, είπεν ο φίλος μου ο Αλεξανδρής με το πατροπαράδοτον σατυρικόν πνεύμα, λεπτόν ως αεράκι πεύκου γηραιού, ίνα προλάβη πάσαν του κυρ Στρατή θρηνωδίαν.
— Να σου πω, κυρ Στρατή. Εσύ να ψάλης τα πανηγυρικά μέλη, και ο παπα-Γιάννης — να ‘χωμεν την ευχίτσα του — τα νεκρώσιμα. Δεν λέω καλά, παπά μου;
Όλοι εγελάσαμεν.

Ο Αλέξανδρος Μωραϊτίδης

Διήγημα

Χριστούγεννα στον ύπνον μου

<h1 style="text-align: center;">Τῶν Θαλασσῶν ὁ Ἅγιος</h1>
Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη
Εβράδυασεν. Ο ήλιος δύων όπισθεν του πευκοφύτου όρους έπεμπεν εις τας ανατολικάς άκρας της νήσου και εις τα προ του λιμένος νησίδια τας τελευταίας του ακτίνας, λαμβάνων μεθ’ εαυτού όλον το ευφρόσυνον της ημέρας θάλπος και αφήνων εις τα βουνά να στέλλωσι το οξύ εκείνο του χειμώνος απόγαιον.
Ο λιμήν ήτο ακίνητος ως λίμνη. Τρία, τέσσαρα καΐκια ήρχοντο βιαστικά ν’ αράξωσι χάριν της εορτής. Αι λέμβοι των αλιέων έσπευδον και αυταί να προσορμισθώσι και από την εξοχήν οι ποιμένες και γεωργοί κατήρχοντο εις την πόλιν προς τον αυτόν σκοπόν. Και μόνος ο πράκτωρ της ατμοπλοϊκής εταιρείας ανεβοκατέβαινεν ακόμη εις το παράλιον περιμένων το ατμόπλοιον.
Όμως ενύκτωσε και ήρχισε να σημαίνη η αγρυπνία. Ο γλυκύς του κώδωνος ήχος ελαλούσεν, εκελαδούσεν, ενόμιζες, την πανήγυριν. Εις οποιανδήποτε νήσον και αν αποβιβασθής, θα απαντήσης τον ναόν του Αγίου Νικολάου μικρόν η μέγαν, με μάρμαρα ή με πλίνθους. Ο Άγιος Νικόλαος είναι ο παππούς του ναυτικού μας, η γλυκυτέρα του ναύτου παραμυθία, των θαλασσών ο Άγιος. Εις την αγρυπνίαν έπρεπεν όλοι να παρευρεθώσι, διότι ηυτύχησαν να πανηγυρίσουν την εορτήν του εις το νησάκι των.
Ο ναύτης και όταν ευδαίμων επιστρέψη εις την νήσον του, φέρει το τάξιμόν του εις τον Άγιον, ευχηθείς, όταν ήτο εις το πέλαγος, να τύχη κατά την εορτήν εις την πατρίδα του, ν’ αγρυπνήση όλην την νύκτα. Και όταν πάλιν ναυαγός εις μίαν σανίδα σωθή, ή εις ξηρόν βράχον από τα δόντια του θανάτου γλυτώση, πρώτα, πρώτα θα φέρη το τάξιμό του εις τον Άγιον, λαμπάδα μεγάλην ή αργυρούν κανδήλιον, και ύστερον θα μεταβή εις την οικίαν του να χαιρετήση την μητέρα του την σύζυγόν του. Αλλ’ ενίοτε δεν επανέρχεται. Το τάξιμόν του ήτο βαρύ. Είχε τάξει όλην την ζωήν του.
Να γίνη καλόγηρος! Και ούτως ο ευλαβής, διασώσας την ζωήν του από τα κύματα της θαλάσσης πηγαίνει να την κλείση εις τους αφώνους του μοναστηριού τοίχους, εις τον Άθωνα.
Πάντες, γεωργοί και ναύται, συνηθροίζοντο εις την αγρυπνίαν συνωστιζόμενοι έμπροσθεν της εικόνος του Αγίου Νικολάου, παλαιάς βυζαντινής αγιογραφίας, ολίγον μαυρισμένης ή υπό του χρόνου, ή διότι ο ζωγράφος ηθέλησε δια του σκιερού χρώματος να παραστήση το αυστηρόν πρόσωπον του θαυματουργού αρχιερέως.
Και ήναπτον όλοι τας μεγάλας λαμπάδας οι ναύται, τας οποίας είχον φέρει από το ταξίδιον, και έλαμπεν η εικών, και έλαμπεν όλη η εκκλησία. Και ακτινοβολούσε το πράον του Αγίου πρόσωπον εκ χαράς, νομίζεις, ως να ηυχαριστείτο, ότι την στιγμήν εκείνην εβούϊζεν ο μικρός ναός εκ της φαιδράς των ασμάτων ψαλμωδίας, μετ’ ιδιαιτέρας αγάπης επαναλαμβανούσης το «Άγιε Νικόλαε» εν τοις εγκωμιαστικοίς ύμνοις.
Και ηυχαριστούντο γύρο, γύρο οι ναύται ακούοντες τα άσματα και προσβλέποντες ατενώς εις την εικόνα, κατάφορτον από των αναθημάτων, εν οίς διέπρεπον αργυρά μικρά πλοιάρια, πλοιάρχων αφιερώματα. Κατά τας στιγμάς εκείνας ενόμιζες, ότι η εικών προσελάμβανε θαυμασίαν τινά κίνησιν και ζωήν αιφνίδιον. Ενόμιζες ότι εκινούντο οι οφθαλμοί του Αγίου και ευλογούσεν η χείρ τους προσφιλείς του ναυτίλους και ότι συχνά μετέβαλλεν όψιν το γηραιόν του πρόσωπον.
Άλλος εκ των εκεί παρισταμένων, έχων εις τον νουν του την παροιμιώδη του Αγίου Νικολάου ελεημοσύνην και προς τους πένητας συμπάθειαν, τον έβλεπε γλυκύν και μειδιώντα, ως ότε έσωζε κρυφά τας τρεις εκείνας θυγατέρας από του ηθικού θανάτου, παρέχων τα μέσα της υπανδρείας, και έτεινε και αυτός την χείρα, νομίζων ότι ο Άγιος φλωρία εμοίραζε την στιγμήν εκείνην. Άλλος πάλιν έχων εις τον νουν του, ότι ποτέ ο επίσκοπος των Μύρων, άγριος και απειλητικός εμφανισθείς, εκράτησε του δημίου την χείρα, έτοιμον να θανατώση τρεις άνδρας αθώους, συκοφαντηθέντας, τον έβλεπεν εις την εικόνα άγριον και απειλητικόν με πύρινα βλέμματα.
Ο δε ναύτης, διαλογιζόμενος την στιγμήν, κατά την οποίαν ο Άγιος έσωσε το κλυδωνιζόμενον σκάφος, έτοιμον να καταποντισθή, εφαντάζετο τον Άγιον ιστάμενον ατρόμητον εν τη πρύμνη και βαστάζοντα κραταιώς το πηδάλιον, ενώ η εικών παρίστα τούτον καθήμενον επί θρόνου και ευλογούντα.
Εκείνος δε πάλιν, ο ενθυμούμενος την στιγμήν, κατά την οποίαν ο Άγιος βυθισθείς εν τω πόντω έσωσεν ημίπνικτον τον από του πλοίου πεσόντα ναύτην, ενόμιζεν, ότι έβλεπε διάβροχον τον Ιεράρχην και ότι από το κοντόν λευκόν του γένειον έσταζεν ακόμη θάλασσα. Τόσην ζωήν παράδοξον ελάμβανεν η βυζαντινή εικών υπό τα πολλά εκείνα φώτα και την φαιδράν ψαλμωδίαν…
*Απόσπασμα απο το διήγημα Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη, Τῶν Θαλασσῶν ὁ Ἅγιος. Η Εικόνα που επισυνάπτεται στο κείμενο είναι η εικόνα που περιγράφει ο διηγηματογράφος στο διήγημα και η οποία βρίσκεται στον Ιερό Ναό Τριών Ιεραρχών Σκιάθου.

Φορητή Εικόνα Αγίου Νικολάου απο Σκιάθο

Αλεξάνδρου Μωραϊτίδη

Τῶν Θαλασσῶν ὁ Ἅγιος

Ως μέγας και ανεκτίμητος θησαυρός φυλάσσεται εις την Αγίαν Μονήν μας η θαυματουργός εικών του Ιησού Χριστού η επονομασθείσα του Φανερωμένου , η οποία ευρέθη κατά θείαν ευδοκίαν την 6ην Μαρτίου του 1920 και ευρίσκεται έμπροθεν του τέμπλου. Αποτελεί δε και το μοναδικό κειμήλιον της Μονής διότι από της ιδρύσεως της (1143, επί Λέοντος, επισκόπου Ναυπλίας και Άργους, του ιδρυτού και κτήτορος αυτής) δεν διεσώθει παρά μόνον το καθολικόν, το οποίον πυρπόλησαν τα στρατεύματα του Ιμπραήμ πασά (1825), ενώ κατέστρεψαν ολοσχερώς την Μονήν.
Η Θεία Πρόνοια επέλεξε προς εύρεσιν της αγίας εικόνοςένα δικηγόρον από την Αμερικήν, τον ελληνικής καταγωγής Θεόδωρον Ρογκόπουλον. Ο Ρογκόπουλος, καταγόμενος από την Αρκαδίαν, δωδεκαετής ων προσεκλήθη εις την Αμερικήν από τους εκεί εγκαταστημένους θείους του δια να σπουδάσει επειδή διεκρίνετο δια την εξαιρετικήν ευφυΐαν και φιλομάθειάτου. Εκεί αρίστευσε εις τας νομικάς σπουδάς του και κατά την άσκησιν του επαγγέλματος του ως δικηγόρος κατέστη λίαν αγαπητός και το πρόσωπον καταφύγηςόλων των ομογενών τόσον δια τας επαγγελματικάςεπιτυχίας του, όσον και δια το συμπαθές, ευπροσήγορονκαι φιλάνθρωπον ήθος του.
Κατά το έτος 1914 ο Θεόδωρος είδε σε όραμα την Παναγία, η οποία του είπε ː « Θεόδωρε, θα πας στην Ελλάδα, στο Ναύπλιον, εις την Αγίαν Μονήν, θα σκάψεις όπισθεν του ιερού, θα βρείς το κειμήλιον του Υιού μου και θα το παραδώσεις εις την ηγουμένη Καικιλίαν, η οποία είναι φίλη μου και θα αναπέμψει ύμνους και ωδάς προς τον Υιόν μου. Έμπροσθεν της εικόνος μου θα σε βοηθήσω και ο Αρχάγγελος Γαβριήλ θα σε συνοδεύσει εις την αποστολήν σου αυτή». Το αποκαλυπτικόν αυτό όνειρο τον συνεκλόνισε˙ δεν πίστευσε όμως και σκέφτηκε μήπως επλανήθη η ασθένησε ψυχικώς.
Πέρασε διάστημα έξι ετών όπου έβλεπε την ΚυρίανΘεοτόκον να τον προτρέπει εις αυτήν την αποστολήν. Μάλιστα σε κάποια από τας εμφανίσεις Της τον προέτρεψε « Θεόδωρε, εάν εκτελέσεις την αποστολήνταύτην, θα δοξασθείς. Εάν αδιαφορήσεις, άλλος θα σταλεί… και συ θα ζημιωθείς» Εκείνος, όμως, έχοντας τον φόβον μέσα του μήπως δεν βρει τίποτε και μειωθεί το επιστημονικόν του κύρος, δεν απεφάσιζεν. Επιπλέον,θεωρούσε τον εαυτόν του ανάξιον δια μια τέτοια αποστολήν.  
Κατά θείαν οικονομίαν ήρθε εις την Αθήνα το έτος 1920 ως εκτελεστής της διαθήκης κάποιου ομογενούς, καλουμένου Αντωνίου, αποθανόντος εις την Αμερικήν.Αυτήν την φορά είδεν εις όραμα την αγίαν Ελένη η οποία τον παρότρυνεː « Όπως εγώ βρήκα τον Σταυρόντου Κυρίου έτσι κι εσύ θα βρεις το κειμήλιον του Υιού της Παρθένου. Μη φοβείσαι, πίστευε, πήγαινε και θα εύρειςτο ζητούμενο ».  
Ενθαρρυνθείς ο Θεόδωρος από το όραμα αυτό έφθασε εις το Ναύπλιον συνοδευόμενος από ένα χαριτωμένοντσελιγγόπουλον που δεν ήταν άλλος από τονΑρχιστράτηγον Γαβριήλ, ο οποίος τον συνόδευσε και εις την άμαξαν. Ενώ πλησίαζαν εις την Μονήν λέγει το φαινόμενο τσελιγγόπουλον εις τον Θεόδωρον: « Ιδού το μοναστήρι, που ζητείς. Πήγαινε να εκπληρώσεις την αποστολή σου» και έγινε άφαντο, ενώ εξεχύθει ευωδία ουράνια. Ρίγη συγκινήσεως διαπέρασαν τον Θεόδωρο όταν συνειδητοποίησε την ταυτότητα του συνταξιδιώτουτου.
Η Καθηγουμένη, η μητέρα Καικιλία, εδέχθη ευγενώς τον Θεόδωρον και άκουσε όσα της διηγήθηκε δια τα οράματα που έβλεπε εις την Αμερικήν αλλά δεν τον πίστεψε. Επεφυλάχθη να τον καλέσει την επόμενη μέραν. Τον βράδυ εκείνο παρέτεινε την προσευχή της εκζητούσα εναγωνίως τον θείον φωτισμόν , διότι ανέκαθεν διατηρούσε επιφυλάξεις εις οραματισμούς και ενύπνια. Πλησίαζαν μεσάνυκτα όταν άκουσεν ένα κτύπον εις την πόρταν του κελίου της και βλέπει την Υπεραγία Θεοτόκο μέσα εις φως και της λέγει:« Καικιλία, αυτόν που σου έχω στείλει να αφήσεις να κάνη ότι τον έχω διατάξει» και χάθηκε από εμπρός της.
Τότε αμέσως ειδοποίησε τας μοναχάς, έσπευσαν εις τον ναόν και προσηύχοντο μέχρι το πρωί. Όταν την επόμενη ήλθε ο επισκέπτης δεν τον ρώτησε τίποτε, αφού η ίδια η Παναγία την είχε πληροφορήσει, αλλά κατέβηκαν μαζί εις το Ναύπλιον και ζήτησαν άδειαν από τον τότε Μητροπολίτην Αθανάσιον και τας τοπικάς Αρχάς. Αφού προηγήθει η τέλεση του αγιασμού άρχισαν να περισκάπτουν τον ναό από νότια και ανατολικά επίπερίπου δεκαπέντε ημέρας, διότι ο ναός ήτο προσχομένος γύρω εις το 1.60μ. Ήτο Μάρτιος μήνας, Δευτέρα εβδομάδα των Χαιρετισμών. Οι εργάτες έσκαβαν καθημερινά και ο Θεόδωρος πηγαινοήρχετο με τον φόβο μήπως δεν βρει τίποτε και διαψευσθεί. Έφθασεημέρα Παρασκευή και το απόγευμα είχαν συγκεντρωθείαρκετοί άνθρωποι δια να ακούσουν την ακολουθίαν των Χαιρετισμών.  
Εκείνη την ώρα οι εργάτες έσκαβαν πίσω εις την Αγίαν  Πρόθεσιν εις το ελάχιστον τμήμα της ανασκαφής που είχε απομείνει. Η μητέρα Καικιλία τους παρότρυνε να συντομεύσουν δια να μην ακούγεται ο θόρυβος εις τον ναόν. Ο αρχιεργάτης από τον κόπον αρνήθηκε να συνεχίσει την εργασίαν. Η Ηγουμένη μετά την παραίτηση του αρχιεργατή, απηυνθύθη προς την τότε δόκιμη αδελφήν Φεβρωνίαν (Μπουντούρη, +28/11/1979): «Μπορείς εσύ, παιδί μου, να τελειώσεις το ελάχιστον τμήμα της εργασίας;» Η αδελφή Φεβρώνία, εικοσαετής και με μεγάλην σωματικήν δύναμιν έλαβε προθύμως την αξίνην και εις το τρίτον χτύπημα άκουσαν υπόκωφον κτύπον. Κατάλαβαν ότι κάτι υπήρχε, καθάρισαν τον τόπον από ξύλα, χώματα και πέτρες και βρήκαν αυτήν την αγίαν εικόνα προφυλαγμένην μέσα εις τέσσερις τετραγώνους παλαιάς κεραμίδας. Κάποιος κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας η και Ενετοκρατίας την είχε κρύψει δια να μη βεβηλωθεί.
Γεμάτος συγκίνησιν ο Ρογκόπουλος γονάτισε, την πήρε εις τα χέρια του, την προσκύνησε και την παρέδωσε εις την μητέρα Καικιλίαν η οποία την ησπάσθη μετ’ ευλαβείας αναπέμπουσα κατανυκτικάς αυτοσχεδίους ευχαριστηρίους προσευχάς και με τους γλυκέις ήχους της καμπάνας εισήλθαν άπαντες εις τον ναόν αλλοιωμένοι υμνούντες την Παναγίαν μας και δοξολογούντες τα μεγαλεία του Θεού, και «ως εν ουρανώ είναι ενόμιζον».
Την ιεράν συγκίνησιν επέτεινε και το πρώτον θαύμα που συνετελέσθη με την ίασιν ενός μικρού παιδιού με παραλελυμένον το χέρι του εκ γενετής. Μετά το πέρας της ακολουθίας των Χαιρετισμών ανεχώρησαν πάντες οι εκκλησιασθέντες με αισθήματα πνευματικής ευφροσύνης και ευγνωμοσύνης προς τον Κύριον δια την εξαίρετον τιμήν να παρευρεθούν εις την εύρεσιν της αγίας Του εικόνος.
Την επομένην επανήλθε ο Ρογκόπουλος εις την Μονήν και διηγήθει εις την μητέρα Καικιλίαν το όραμα που είδε την παρελθούσαν νύκτα με τον Αρχάγγελον Γαβριήλ, ο οποίος τον βεβαίωσε: « Θεόδωρε, την αποστολήν σου καλώς εξετέλασας. Κήρυξον απ’ άμβωνος τα οράματάσου. Πορεύου εν ειρήνη προς αποπεράτωσιν των εργασιών εις Αθήνας και την ημέραν που θα συναντηθώμεν, θα δοξασθείς».
Πράγματι επί επτά ημέρες διηγείτο εντός του ναού εις τους προσκυνητάς τα όσα είδε και όσα θαυμαστά γεγονότα αξιώθηκε να ζήσει. Κατόπιν ανεχώρησε δια την Αθήνα όπου και ολοκλήρωσε τα της διαθήκης του αποθανόντος Αντωνίου και ετοιμαζόταν να επιστρέψειεις την Αμερικήν. Απροσδόκητα όμως ασθένησε βαρέωςκαι νοσηλεύθηκε εις νοσοκομείον των Αθήνων. Την ημέραν της εορτής των Ταξιαρχών, 8 Νοεμβρίου του έτους 1920, την ώραν που εσήμαιναν οι κώδωνες του ναΐσκου του νοσοκομείου παρεκάλεσε την αδελφήννοσοκόμον:  «Αδελφή, σας παρακαλώ, ευπρεπίσατε τον θάλαμον, διότι έρχονται να με επισκεφθούν δύο στρατηγοί με εκθαμβωτικάς στολάς, ολόχρυσα παράσημα, λαμπρότερα του ηλίου». Και με τον ίδιο θαυμασμόσυνεχώς επαναλάμβανε «Έρχονται, πλησιάζουν, ω Φως, ω λάμψις». Και με αυτάς τας λέξεις άφησε εν ειρήνη το πνεύμα του.
Η ευγενική ψυχή του Θεοδώρου έσπευσε να απολαύσειτην δόξα την υποσχεθείσαν υπό της ιδίας της Θεομήτορος, την οποίαν αξιώθηκε να ιδεί και να εκτελέσει την θείαν Της επιταγήν. 
Κατ’ αυτόν τον τρόπο ευδόκησε η Παναγία μας να αποκαλύψει και χαρίσει εις την Αγίαν ημών Μονήν την προ αδήλων ετών κεκρυμμένην θαυματουργόν εικόνα του Υιού Της, η οποία ανεδείχθη πηγή θαυμάτων, θεραπεύουσα νόσους ψυχής και σώματος και καταγλυκαίνουσα τας ψυχάς των ευλαβώς προσκυνούντων Αυτήν.
Παρήλθον ήδη 100 έτη από της θαυμαστής ευρέσεως της αγίας και θαυματουργού εικόνος του Κυρίου μας. Πληρούμενα ευγνωμοσύνης και δοξολογίας και δι’ αυτήν την από Θεού ευλογίαν εκζητόυμεν τας θεοπειθείς ευχάςτου σεπτού Ποιμενάρχου και Πατρός ημών κ.κΝεκταρίου εις την αδελφότητά μας και πάντας τους ευλαβείς προσκυνητάς, τους διακονούντας και ευεργετούντας ποικιλοτρόπως την Αγίαν ημών Μονήν.
Η πάνσεπτος και εξαιρέτου ωραιότητος μορφή του Κυρίου Ιησού του «Φανερωμένου» ευχόμεθα όπως εμπνέει, ενισχύσει, ειρηνεύσει και χαροποιεί πάντας τους προσκυνούντας Αυτήν εν πίστη και εκπλ<a name="_GoBack"></a>ηρεί όσα προς σωτηρίαν αιτήματα. Την δε περίοδον της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής καθ΄ην ευρέθη η αγία εικών ας πολυπλασιάσωμεν τα δοθέντα τάλαντα και προσφέρωμενεις αλλήλους εν ταπεινώσει και ευχαριστία.
Μετ΄ ευχών
Χαραλαμπία Μοναχή
Καθηγουμένη Αγίας Μονής
και αι σύν εμοί εν Χριστώ αδελφαί.

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΤΟΥ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΟΥ

ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΝ ΙΣΤΟΡΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΡΕΥΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΥ ΕΙΚΟΝΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΤΟΥ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΟΥ

<h1 style="text-align: center;">Ο Άγιος Γεώργιος</h1>
<h2 style="text-align: center;">Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη</h2>
 
"Οι πλείστοι των αναγνωστών της «Ακροπόλεως» θα αγνοούσι τα κατά τον Άγιον Γεώργιον τον Μεγαλομάρτυρα, ού την μνήμην εορτάζει σήμερον η Εκκλησία. Και τούτο βεβαίως δεν προέρχεται τόσον εκ της χαλαρώσεως του παρ’ ημίν θρησκευτικού αισθήματος, όσον εκ της ελλείψεως πάσης προσπαθείας εκ μέρους των αποτελούντων τον κλήρον και την Εκκλησία της Ελλάδος, όπως η δια της εκδόσεως καταλλήλων βιβλίων και εγχειριδίων, ή και δια της από του άμβωνος διδασκαλίας, καταστήσωσι γνωστάς τας πράξεις και τον βίον των διασημοτέρων τουλάχιστον αγίων εις το χριστεπώνυμο πλήρωμα. Νομίζουμεν δε, ότι ουδέν προλέγομεν το απίθανον, εάν ισχυρισθώμεν ότι και σήμερον, ουδείς ιεροκήρυξ εν ουδενί ναώ της πρωτευούσης θέλει ποιήσει ανάλυσιν του βίου και των πράξεων του αγίου Γεωργίου.
     Τούτου ένεκεν, δεν κρίνομεν περιττόν, να παράσχωμεν ενταύθα σημειώσεις τινάς περί του αγίου τούτου, άς εκ του προχείρου ηδυνήθημεν να αρυσθώμεν. Ο Άγιος Γεώργιος ήν Μικρασιάτης. Καππαδόκης την πατρίδα εξ οικογενείας δε ευγενεστάτης και λίαν ευπόρου. Έζη δε επί της βασιλείας του Δοκλητιανού, κατά τας τελευταίας δεκαετηρίδας του τρίτου αιώνος, είχεν υπηρετήσει εις τον Ρωμαϊκόν στρατόν και είχε προαχθεί εις το αξίωμα του κόμητος.
     Όταν ο Δοκλητιανός εκήρυξε τον δέκατον και τελευταίον κατά των Χριστιανών διωγμόν, οι δε μη προσκηνούντες τα είδωλα ήρχισαν να φονεύονται σωρηδόν, άνευ οίκτου και επιεικείας, ο Άγιος Γεώργιος πρωτεύων μεταξύ των Χριστιανών κατοίκων των χωρών εκείνων, ηρνήθη να εξομώση τον Χριστιανισμόν και λατρεύση τα είδωλα, συγκρατών ούτω δια του παραδείγματός του πολλάς χιλιάδας επτοημένων Χριστιανών εις την πίστιν, διότι οι μικροί ακολουθούσι πάντοτε το παράδειγμα των ισχυρών Χριστιανών, ανθίστατο των διωκτών της πίστεως και υφίστατο μαρτύριον, οι περί αυτόν μικρότεροι και εις πενεστέραν τάξιν ανήκοντες ενισχύοντο εις την αντίστασιν και ενέμενον εις την πίστιν μέχρι του μαρτυρίου· όταν τουναντίον οι μεγάλοι εσώζοντο προσκυνούντες τα είδωλα, κατά φυσικόν τον λόγον και οι μικροί από δειλίαν απεθαρρύνοντο και κατά το πλείστον, αν ουχί άπαντες, τους εμιμούντο.
     Δια τούτο ουδόλως παράδοξον, εάν αι καταδιώξεις και τα βασανιστήρια, άτινα υπό των Ρωμαϊκών αρχών υπέρ της χριστιανικής πίστεως υπέστη ο Άγιος Γεώργιος συνετέλεσαν τότε, ου μόνον εις το να συγκρατήσωσι εις τον Χριστιανισμόν χιλιάδας πιστών, αλλά και εθνικούς ακόμη να φέρωσιν εις επίγνωσιν αληθείας. Ο Άγιος Γεώργιος μετά τοσαύτης καρτερίας και ανδρείας υπέστη τα βασανιστήρια, ώστε ενώ πας άλλος εις την θέσιν του θα απέθνησκεν, αυτός έμεινε σώος και υγιής, χλευάζων εκείνους οίτινες δια τοσούτων ανάνδρων μέσων προσεπάθησαν να κλονίσουσι τας θρησκευτικάς πεποιθήσεις του.
     Πολλά θαύματα αναφέρονται υπό των συναξαριστών, ως εκτελεσθέντα υπ’ αυτού κατά την περίοδο ταύτην της δοκιμασίας. Εκ τούτων αναφέρουμε το εξής, ως ενέχον τι το επιβλητικώτερον και μάλλον χαρακτηριστικόν.
     Μια ημέρα ο άγιος εισελθών εις ναό ειδώλων παρόντος πολλού πλήθους λαού, απηυθύνθη προς εν των εκεί ξοάνων και είπε·
    «Λάβε ανθρωπίνην φωνήν και ειπέ εις τους ανθρώπους τούτους, εάν τα είδωλα εισί θεοί και αξίζωσι να λατρεύονται». Εις την διαταγήν του αγίου το λίθινον ξόανον έλαβε αμέσως λαλιάν ανθρώπου και ωμολόγησεν ότι τα είδωλα είναι ανάξια λατρείας και ότι μόνον ο Ιησούς είναι ο αληθινός Θεός. Συν τοις λέξεσι ταύταις άπαντα τα αγάλματα του ναού πεσόντα αυτομάτως συνετρίβησαν, όλος δε ο εκεί συνηθροισμένος κόσμος επίστευσεν εις Χριστόν.
     Επί τέλους η κυβέρνησις του αυτοκράτορος Δοκλητιανού, βλέπουσα πόσον επιζήμιός τι ήτο η περαιτέρω παράτασις της ζωής του αγίου διέταξε την αποκεφάλισιν αυτού. Ούτως ο άγιος Γεώργιος εμαρτύρησεν αποτμηθείς την κεφαλήν δια ξίφους. Έκτοτε δε η Εκκλησία, επί έτη πλείονα των χιλίων εξακοσίων, δεν επαύσατο εορτάζουσα την μνήμην του εκάστην 23 Απριλίου".
 
Πηγή: Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, Ο Άγιος Γεώργιος, Άρθρο που δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ακρόπολις» (23 Απριλίου 1887), στο http://vizantinaistorika.blogspot.com.

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης