Χαράλαμπος Μάλης
Ο Χαράλαμπος Μάλης, Κύπριος στην καταγωγή – πιθανόν από τη Λάρνακα – θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα πρόσωπα της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Εγκατέλειψε το νησί και εγκαταστάθηκε στην Πόλη, όπου εργάστηκε ως δάσκαλος, ενώ λίγο καιρό μετά κατήλθε στον Ελλαδικό χώρο και συγκεκριμένα στο Ναύπλιο, όπου συναντήθηκε με τον Παπαφλέσα και έγινε μέλος της Φιλικής Εταιρείας και στενός συνεργάτης του.
Στο Ναύπλιο υπήρχε μεγάλη παροικία Κυπρίων και άρχισαν να δημιουργούνται πολλές ομάδες που εργάζονταν ακούραστα για την προώθηση της ελευθερίας της Κύπρου. Μια από τις ομάδες αυτές είναι η ομάδα του Μάλη η οποία είχε εργαστεί για το καλό του έθνους άοκνα και με αυτοθυσία στην ευρύτερη περιοχή της Πελοποννήσου.
Κατά την Α΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου είχε διοριστεί στη θέση του γενικού γραμματέα του Υπουργείου Θρησκείας και Δικαίου από τον Ιωσήφ Ανδρούση, ενώ αναφέρεται ότι αντί μισθού έλαβε μια απόδειξη για οφειλόμενο ποσό, καθώς το Ελληνικό Κράτος αδυνατούσε να τον πληρώσει. Ποτέ δεν πήρε χρήματα, εντούτοις, εργάστηκε με ζήλο και πατριωτισμό για το καλύτερο του Ελληνικού Έθνους. Υπηρέτησε από διάφορες κρατικές θέσεις και προσπαθούσε πάντοτε να πείσει την Ελληνική Κυβέρνηση, ώστε να οργανώσει εκστρατεία για την απελευθέρωση της Κύπρου.
Ο Χαράλαμπος Μάλης πέθανε στην Αθήνα το 1865. Σε γραπτό κείμενο της κόρης του, Ελισάβετ Χ. Μάλη, αναγράφεται, μεταξύ άλλων, ότι ο αγωνιστής πατέρας της «ἐκτὸς τοῦ ἀριστείου οὐδεμίαν ἄλλην ἀνταμοιβὴν ἔλαβεν, ἀποβιώσας ἀπαραμύθητος».
Πηγή:
Εμμ. Γ. Πρωτοψάλτη, Η Κύπρος εις τον Αγώνα του 1821, Έκδοσις Ενώσεως Κυπρίων Ελλάδος, Αθήναι 1971.
