Αθανάσιος Καρύδης, Μητροπολίτης Νικομηδείας
Ο Αθανάσιος Καρύδης γεννήθηκε στην Κύπρο το 1755 και αποτελούσε γόνο της γνωστής οικογένειας Καρύδη από τη Λάρνακα και ήταν συγγενείς με τον Αχιεπίσκοπο Χρύσανθο. Σπούδασε στη Βενετία και έπειτα δίδαξε στην Αθήνα κηρύττοντας παράλληλα και τον θείο λόγο. Χειροτονήθηκε επίσκοπος Λιβύης (1781-1791) πλάι στον πατριάρχη Αλεξανδρείας βοηθώντας σε διάφορα φιλανθρωπικά ιδρύματα. Στη συνέχεια, αφού έγινε μητροπολίτης Νικομηδείας (1791), ίδρυσε ελληνικό σχολείο για τους Έλληνες της Παροικίας. Έθρεψε πολλούς φτωχούς μαθητές και όρισε μορφωμένους ιερείς για την εκπαίδευση της νεολαίας. Επίσης ενδιαφέρθηκε με ζήλο για τη Σχολή του Γένους στην Κωνσταντινούπολη και τον εμπλουτισμό της.
Με την έκρηξη της επανάστασης του 1821 συνελήφθη μαζί με τον πατριάρχη Γρηγόριο τον Ε΄ και τους μητροπολίτες Διονύσιο Εφέσου και Ευγένιο Αγχιάλου. Κατά τη δύση του ηλίου του Μεγάλου Σαββάτου του 1821 οι τρεις ιεράρχες παραδόθηκαν σε φοβερά βασανιστήρια, για να αρνηθούν την πίστη τους, αλλά αυτοί παρέμειναν προσευχόμενοι υπομένοντας τα πάντα για την πίστη τους. Τελικά, την επομένη μέρα το πρωί, Κυριακή του Πάσχα (10 Απριλίου 1821), οδηγήθηκαν σαν ληστές με τη συνοδεία πλήθους ενόπλων Οθωμανών, για να απαγχονιστούν ο καθένας σε διαφορετικό μέρος. Αφού οι Οθωμανοί απαγχόνισαν τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄ στην κεντρική πύλη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μετέφεραν τον Αθανάσιο και τους μητροπολίτες Αγχιάλου Ευγένιο και Εφέσου Διονύσιο σε διάφορα σημεία της πόλης όπου και τους απαγχόνισαν. Ο Αθανάσιος αφού οδηγήθηκε στον τόπο του μαρτυρίου, προσευχήθηκε με τα εξής λόγια: «ὢ Θεέ μή μέ παραδώσῃς εἰς τά θηρία νά μέ βασανίσουν μέχρι τελευταίας ἀναπνοῆς, ἀλλά παράλαβε τώρα, παρακαλῶ, τήν ψυχήν μου εἰς χεῖρας σου ἐν εἰρήνῃ».
Αφού είπε αυτά έπεσε κατά γης και εξέπνευσε. Οι λυσσασμένοι, όμως, Οθωμανοί δεν αρκέστηκαν σε αυτό και κρέμασαν το άψυχο σώμα του εθνομάρτυρος. Οι σωροί παρέμειναν κρεμασμένες για τρεις ημέρες, και, αφού αποκαθηλώθηκαν, σύρθηκαν και διαπομπεύθηκαν ατιμωτικά στους δρόμους της Πόλης από εχθρικό όχλο, πριν ριχτούν στη θάλασσα. Τις σωρούς των μαρτύρων βρήκαν λίγες μέρες μετά κάποιοι Χριστιανοί. Ακολούθως, έθαψαν τα γεμάτα από σημάδια του βασανισμού σώματα των μαρτύρων.
Ο Αθανάσιος Καρύδης συγκαταλέγεται ανάμεσα στη μεγάλη λίστα των συγχρόνων μαρτύρων του Ελληνισμού, που κράτησαν την πίστη τους και έδωσαν το αίμα τους για την αγάπη του Χριστού και του έθνους.
Πηγές
Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια, τομ. Ι (Αθήνα: Αθ. Μαρτίνος, 1962), σσ. 557-8.
Κωνσταντίνος Οικονόμου ο εξ Οικονόμων, Λόγοι Εκκλησιαστικοί (Βερολίνο: [χ.ε.], 1833).
